Zdobądź uprawnienia elektryczne online z certyfikatem
Czytaj więcej
Słyszałeś o Sztolniach Walimskich, ale chciałbyś dowiedzieć się więcej na ten temat? W tym artykule poznasz historię kompleksu „Riese”.
Podczas II wojny światowej w północno-zachodniej części Gór Sowich, a także w okolicach Zamku Książ znajdującym się na Pogórzu Wałbrzyskim, rozpoczęte zostały prace górnicze, a także budowlane na ogromną skalę.
Budowa kompleksów: „Rzeczka”, „Jugowice Górne – Jawornik”, „Włodarz”, „Osówka”, „Soboń”, „Sokolec – Gontowa” oraz „Książ’ została rozpoczęta już w 1943 roku, warto jednak pamiętać, że prace projektowe prowadzono znacznie wcześniej.
Na samym początku budowy, głównym wykonawcą była spółka Wspólnota Przemysłowa Śląsk – Schlesische Industriegemeinschaft AG, która została utworzona specjalnie do tego celu. Generalna dyrekcja była umiejscowiona w Jedlinie-Zdroju. Oczywiście przed przystąpieniem do prac górniczych wykonane zostały prace przygotowawcze, które były związane z odpowiednim przygotowaniem terenu, a także właściwej infrastruktury potrzebnej pod budowę tego kompleksu.
Jak pewnie domyślasz się na samym początku w budowę kompleksu „Riese” byli zaangażowani nie tylko pracownicy przymusowi, ale również jeńcy wojenni. Specjalnie do realizacji tego celu w zakładach lniarskich Websky oraz Hartmann & Wiesen w Walimiu został stworzony obóz Arbeitsgemeinschaft.
Z kolei już od kwietnia 1944 roku Organizacja Todt przejęła nadzór nad całym projektem i nadała mu kryptonim „Olbrzym”. Siedziba Organizacji Todt została umiejscowiona w Jedlinie-Zdroju, a dodatkowa siła robocza pochodziła z obozu koncentracyjnego Gross-Rosen z Rogoźnicy.
Specjalnie na potrzeby budowy w Górach Sowich oraz na Zamku Książ powstały obozy pracy Arbeitslager o nazwie „Riese”, podporządkowane były one obozowi Gross-Rosen. Obecnie szacuje się, że powstało przynajmniej 12 podobnych podobozów.
Warto zdawać sobie sprawę, że prace przy budowie całego kompleksu „Riese” trwały prawie do końca wojny. Niedokończone podziemia porzucono dopiero przed wkroczeniem Armii Czerwonej, a w lasach Gór Sowich pozostawiono olbrzymie ilości materiałów budowlanych.
Zdecydowanie największa zagadka kompleksu „Riese” wiąże się z jego przeznaczeniem. Najbardziej znana teoria zakłada budowę Katedry Głównej Hitlera – Führerhauptquartier, na temat której jest mnóstwo materiałów z relacji samych świadków budowy. Znane są także inne hipotezy związane z przeznaczeniem „Riese”. Część badaczy jest zdania, że planowano postawić tam fabryki zbrojeniowe, z kolei jeszcze inni mówią o podziemnych laboratoriach.
